HİSSEDİLEBİLİR YÜZEY ÇALIŞTAYI 1 / 2

Bütün kamu alanlarının halka açık olmasından dolayı birçok kişi bu alanlarda rahat hareket edebilmektedir. Görme engelli vatandaşların da bu alanlarda daha rahat hareket edebilmeleri için bir takım çalışmalar başlatılmıştır. Görme engelli insanlara yönelik, açık alanlarda daha rahat hareket edebilmeleri, ulaşımda ve yönlendirmelerde dokunma duyularına hitap edecek, yoldaki engeller konusunda uyarıcı bir etki sağlamak amacıyla hissedilebilir yüzey çalıştayı gerçekleştirilmiştir.

Görme engelli kişilerin günlük yaşamda kimseye bağımlı olmadan, güven içerisinde hareket ederek istedikleri yere gitmeleri için yüzey uygulamalarına geçişler başlatılmıştır. Günlük yaşamda karşımıza çıkan bu yüzey uygulamaları, çok farklı bir biçimde karşımıza çıkmaktadır. Bu durumun en büyük nedeni ise Türk Standardları Enstitüsü (TSE) standardı bulunmadığından kaynaklanmaktaydı.

Hissedilebilir yüzey çalıştayı bu soruna çözüm olarak ön çalışma başlatmıştır. Buna göre; hissedilebilir yüzey için kullanılacak malzemelerin teknik ölçülerinin yanı sıra, uygulamaların nasıl yapılacağı, hangi alanlarda uygulanabilir olduğu ve hangi tür yer seçimine ihtiyaç duyulduğu ana hatlarıyla ele alınmıştır. Çalıştay yaptığı bazı tanımlarda ise hissedilebilir yüzeyin kabarta dokusunun, hareket eden kişinin yönüne paralel olarak düzenlemiştir. Böyle olmasının nedeni ise, görme özrü bulunan insanların gitmek istedikleri yere daha rahat bir şekilde gidebilmelerini sağlamaktadır. Ayrıca yön değiştirme ve uyarıcı yüzey için kesik kubbe şeklinde olan hissedilebilir yüzeyin yaya geçitleri, yön değişimleri gibi alanları gösteren uyarıcılığı amaçlanmıştır. Bunun yanında eliptik yüzey ile de raylı sistem, peron ve hemzemin geçitleri bildiren kabartma dokusu da açıklanmıştır.

Çalıştayda hissedilebilir yüzey için verilen ölçüler ise, klavuz iz'in genişliği 40 cm. 6 paralel çubuk ile birlikte en fazla 60 cm. olması, çubuklarda bulunan kenarlarda pah bulunması ve eksen aralıkları da 65-75 mm olması gerektiği belirtilmiştir. Uyarıcı yüzeylerde ise belirlenen ölçülerde 400 mm x 400 mm genişlikte olan ve 7x7 kubbe şeklinde belirtilmiştir.

Hissedilebilir yüzeylerde kullanılacak malzemeler bakımından yönetmeliğe uygun olması, yönleri belirten yüzeylerin çevresiyle daha kontrast renkte olması belirtilmiştir. Görme özürlü kişilerin düşüp kaymaması için bu yüzeylerin hava şartlarına uygun yapılması gerektiği de eklenmektedir. Hissedilebilir yüzey şekilleri hiçbir şekilde döşenmiş olduğu yerde kesintiye uğramamalı ve yön değişimleri de 90 derece olması belirtilmiştir. Son olarak yönlerin daha belirgin olması normal hissedilebilir yüzeyden farklı şekillerde Y, dörtlü, T şeklinde tasarlanması, rampaların ve yüksekliklerinde standart ölçülerde yapılması gerektiği bildirilmiştir.